Marco van Basten heeft in zijn tweewekelijkse column in de Voetbal International kritiek op de manier hoe veel Nederlandse clubs wedstrijden in Europese toernooien benaderen. De assistent-bondscoach is van mening dat veel Nederlandse clubs alles op een voetballende manier willen oplossen, terwijl als de kwaliteiten niet toereikend zijn, je bij jezelf te rade moet gaan. Hiermee doelt hij onder andere op Ajax.

'Sinds jaar en dag dragen wij het etiket dat we het graag voetballend willen doen. Of we dat nou wel of niet kunnen lijkt gemakshalve te worden vergeten. We doen het gewoon. Met alle gevolgen van dien', betoogt Van Basten. 'Je zal echt praktischer moeten denken. Op het moment dat je het niet meer met goed positiespel kunt oplossen, blijven er twee manieren over: terug naar de keeper of de bal naar voren knallen. Het laatste verdient de voorkeur. Dan heb je in elk geval een hoop meters gewonnen en ligt de bal iets minder snel in je eigen doel.'

De oud-trainer van Ajax refereert ook nog naar een wedstrijd van Ajax in de Europa League anderhalf jaar geleden, toen het kansloos werd uitgeschakeld door Red Bull Salzburg. 'In de opbouw kwamen ze al meteen onder druk te staan. Dat deden die Oostenrijkers waanzinnig goed. Na een 3-0 thuisnederlaag bleef Ajax ook uit volharden in de Nederlandse filosofie. En opnieuw werden ze verrast door een ploeg die georganiseerd druk zette en nu met 3-1 wist te winnen', vertelt Van Basten, die dus vindt dat Ajax niet leert van het verleden. 'Het nieuwe Barcelona was opgestaan, werd er geroepen. Maar in de volgende ronde kreeg Red Bull te maken met FC Basel. Die mensen wisten door middel van de lange bal snel onder de druk uit te komen. De zeven spelers van Red Bull die voorin pressie wilden uitoefenen, sloegen ze in één beweging over. Met twee vingers in de neus ging Basel naar de kwartfinale.'

Van Basten is dan ook van mening dat af en toe best de lange bal gehanteerd mag worden. 'Doordat de tegenpartij zich wat meer instelt op een lange bal, krijg je in je eigen achterhoede meer ruimte. Dat is voortdurend het spel: wat doen zij en wat doen wij? Daarin moet je heel alert blijven. En je moet het ook kunnen sturen. Je hebt spelers nodig die goed om zich heen kijken en af en toe zeggen: Ik bepaal wat er gebeurt. Nu nemen we even geen risico. Maar van dat tikkie-takkie zijn we een beetje in de war geraakt. Dat streven loopt allang niet meer synchroon met de kwaliteit van de spelers', sluit de oefenmeester en columnist op kritische wijze af.