Eind deze week vindt er een gesprek plaats tussen Ajax en John Heitinga. Ajax polste de publiekslieveling van weleer, die woensdag reageerde door te stellen dat hij 'er nooit een geheim van heeft gemaakt graag eens terug te keren bij Ajax'. Het zou een wereldrentree zijn.

De beste voetballer van Nederland
‘Johnny komt terug!’ Een heerlijke kreet en zoals het ernaar uitziet, geen irreële. Welke Johnny? Dat is haast net zo’n stomme vraag als die de vriendin van Viggo Waas zogenaamd stelt in een boek van Waas en Peter Heerschop. De twee beschrijven een situatie waarin Waas uitzinnig van vreugde is met de terugkeer van Jari Litmanen naar Ajax in 2002. Dat gaat ongeveer zo.

“Jari komt terug!”, jubelde ik tegen mijn vriendin.
“Welke Jari?”, vroeg ze me.
Toen heb ik haar een klap voor d’r kop verkocht.

Dat idee. Zoals er maar één Jari is, zo is er ook maar één Sjonnie. Jari Litmanen, Johnny Heitinga, het zijn geen namen maar begrippen in Amsterdam. Bij Heitinga stroomt het Ajax-bloed door elk vat. Sinds zijn zesde pompt zijn hart dat Ajax-bloed door dat inmiddels kolossale lichaam.

Misschien dat Heitinga zijn hart al eerder aan Ajax verpandt, maar feit is dat de in Alphen aan de Rijn geboren voetballer in 1990 op zesjarige leeftijd binnenkomt bij Ajax. Liefst achttien jaar, 214 officiële wedstrijden in Ajax 1 én een Gouden Schoen later verkast de dan 24-jarige Heitinga als beste speler van de Eredivisie naar Atlético Madrid.

Buitenlandse avonturen
Na een seizoen in Madrid lonkt de Premier League voor Heitinga, waar subtopper Everton hem dolgraag wil inlijven. Aldaar groeit hij uit tot publiekslieveling en tot leider van de kleedkamer. Zelfs als hij eind 2013 definitief voorbij is gestreefd door Phil Jagielka en Sylvain Distin, blijkt hoezeer Heitinga van waarde is voor de ploeg. ‘Johnny heeft zich vanaf de eerste dag een geweldige prof getoond’, zegt trainer Roberto Martinez vlak voor diens vertrek tegenover Sky Sports. ‘Hij heeft veel invloed gehad op de manier waarop we willen werken. Soms zou ik willen dat hij op het veld net zo'n grote rol voor ons heeft als buiten de lijnen.’

Sindsdien gaat het bergafwaarts met de prestaties van Heitinga, zoveel mag worden gesteld. Vanaf februari 2014 speelt hij een halfjaar voor het Londense Fulham. De club degradeert en dat is onmogelijk op het conto van Heitinga te schrijven, die er in korte tijd een vaste waarde wordt. Niets is minder waar bij Hertha BSC, de slapende reus uit Berlijn waar hij het laatste seizoen onder contract staat. Hij start de jaargang als basisspeler, maar wordt na slechte teamprestaties geslachtofferd. Na 7 november 2014 speelt Heitinga - mede door een blessure - nog maar 170 minuten voor Hertha.

Ajax
En nu komt ‘ie dus terug. Nou ja, hij wil terug. En Ajax heeft hem gepolst, dus dan moet het raar lopen… En nee, dit wordt geen Van der Vaart-soap 2.0. De voormalige Golden Boy, Ajax’ laatste geniale jeugdproduct met Nederlands bloed (afgezien van Wesley Sneijder) en voormalig speler van Real Madrid zou zoveel meer te verliezen hebben dan Heitinga bij een terugkeer. De naam Van der Vaart reikt zoveel verder. Johnny is misschien een begrip voor Ajacieden, Raf is een internationaal merk.

Voor Heitinga is een terugkeer naar Ajax kortom veel minder riskant. Heel Nederland weet dat Heitinga al jaren (sinds juni 2013) geen interland meer speelde en dat zijn clubcarrière in het slop is geraakt. Daar valt weinig afbreuk meer aan te plegen. Voor Van der Vaart, die natuurlijk ook geen fijne jaren achter de rug heeft, zouden andere regels gelden. Als één van ‘De Grote Vier’ van het Oranje van de afgelopen jaren zouden bij een rentree op de Nederlandse velden álle schijnwerpers op hem gericht zijn. Elk balverlies zou voer zijn voor de media, elke uitspraak zou uitgemolken worden. Zijn reputatie zou op het spel staan, en dat onder enorme druk.

Bovendien zou Van der Vaart bij Ajax op een positie komen te spelen waar hij zich onmogelijk kan verstoppen. Heitinga is toch meer de oer-Ajacied die de beuk erin gooit, het voortouw neemt en - meer van nature dan Van der Vaart - een leidersrol op zich neemt. Hij kent Ajax, wil zich weer bewijzen, zegt waar het op staat, kan Ajax’ broekies wat mentaliteit bijbrengen en tegelijk de concurrentie centraal achterin opvoeren. Het Eredivisie-niveau moet voor hem geen probleem zijn, of hij de juiste man is voor belangrijke Champions League-wedstrijden is voor niemand nog in te schatten.

Wat zijn sportieve toevoeging aan Ajax betreft, zal hij vast en zeker wat sceptische monden te snoeren hebben. Maar los daarvan is hij in mijn ogen dé ervaren kracht waarover nu al een jaar wordt gerept. Een Ooijer-rol, Poulsen-rol, het kan me niet schelen hoe men het noemt. Als Heitinga definitief terugkomt, besef ik dat ik geen vriendin heb om het aan te vertellen, ren ik naar buiten en schreeuw ik het uit: ‘Johnny komt terug!’

Door Koen Weijland | Twitter: @KoenWeijland