De groepsfase van het EK zit erop en de achtste finales zijn bekend. In maar liefst 36 wedstrijden werden de beste zestien ploegen van Europa geselecteerd. Ondanks dat alleen Arek Milik de clubkleuren van Ajax verdedigt, was en is er voor de Amsterdamse fan nog genoeg te genieten.

Op vrijdag 10 juni trapte gastland Frankrijk het toernooi af tegen Roemenië. Na de langste openingsceremonie uit de historie was de wedstrijd het aanzien amper waard. Dimitri Payet werd uiteindelijk het goudhaantje met een fantastische goal na een geweldige wedstrijd van hem: 2-1.

Het EK van de kleintjes
Na twee dagen knokken, binnen en buiten het stadion, was het op 12 juni tijd voor het EK-debuut van Milik. Hij startte in de basis, kreeg kansen, maakte een mooi doelpunt en werd daarmee matchwinner: 1-0. Ook Bartosz Kapustka viel op en werd plots een dag later gelinkt aan Ajax. De eerste speelronde werd verder vooral gekleurd door verrassingen. Portugal dat gelijk speelde tegen IJsland, België dat kansloos verloor van Italië en de debuterende landen Wales, Albanië, Slowakije en IJsland, die allen meer dan gedacht partij boden en resultaat boekten.

Ook in speelronde twee en drie vielen de debutanten op. Wales werd zelfs groepswinnaar in een poule met Engeland en Slowakije, Noord-Ierland en IJsland plaatsen zich keurig voor de achtste finales. De landen vielen op door realistisch voetbal, met de linies kort op elkaar en een snelle omschakeling. In balbezit zag het er bij veel ploegen nog verrassend verzorgd uit en dus liepen de grote landen zich vaak stuk op de kleintjes.

De groten vallen tegen
Waar de kleintjes opvielen, daar vielen de grote landen wat tegen. Duitsland speelde één goede wedstrijd tegen Oekraïne en Spanje speelde goed tegen Turkije. België gooide de schroom van zich af tegen Ierland en Frankrijk plaatste zich ongeslagen voor de volgende ronde. Van echte dominantie was echter geen sprake. De overwinningen waren vaak nipt en er werd best veel weggegeven. Het niveauverschil was vaak verwaarloosbaar, hoeveel bijvoorbeeld Spanje en Duitsland de bal ook hadden.

In de media werd gesproken van nivellering en dat zou zomaar eens kunnen. Met een goede organisatie en enkele goede spelers met iets extra's kun je iets voor elkaar krijgen. Oranje weet er alles van, gezien het WK in 2014. Waar Duitsland in het verleden met 7-0 over landen als Saoedi-Arabië heen liep, is het nu vechten voor de punten. Dat maakte het kijkplezier, ondanks een extreem laagterecord qua doelpunten, lang een stuk hoger. Totdat het rekenen begon.

(Oud)-Ajacieden blinken uit
Milik is de enige Ajacied op het EK en ook het aantal spelers met een verleden in Amsterdam houdt niet over. De mensen die er waren, lieten zich echter wel van hun beste kant zien. Alleen Zlatan Ibrahimovic kon na drie groepsduels alweer naar huis, de rest is nog volop in competitie.

Zo speelden de Belgen na een 0-2 nederlaag tegen Italië de laatste twee groepswedstrijden volwassen en minder naïef. Jan Vertonghen nam zijn ploeg bij de hand van achteruit en maakte indruk als verdediger. Toby Alderweireld en Thomas Vermaelen waren in het centrum veelal de baas over hun tegenstanders. Het drietal hield de nul tegen Ierland en Zweden en speelt in de achtste finale tegen Hongarije.

Ibrahimovic beleefde een minder EK. Hij oogde vermoeid en trof het bovendien niet met zijn veelal beperkte teamgenoten. Aan de bal was het ondanks dat een genot om te zien. 'Ibra' was ijzersterk, kwam vaker de bal halen en had tegen België eigenlijk een doelpunt verdiend. Die kreeg hij niet, omdat de scheidsrechter gek genoeg floot voor gevaarlijk spel. Daardoor eindigde zijn laatste toernooi voor Zweden in mineur. Het applaus na afloop van het volledige stadion was er echter niet minder indrukwekkend om.

Kolbeinn Sigthórsson was bij IJsland een belangrijke kracht voorin. Hoewel zijn ploeg vooral verdedigde, won de oud-Ajacied 32 (!) van zijn 52 kopduels. Daarmee was hij als aanvalsleider van cruciaal belang. Bij Ajax werd hij vaak bekritiseerd om zijn manier van spelen, maar bij IJsland wordt dat gewaardeerd. Werken, sleuren en jezelf soms wegcijferen voor de ploeg, het was leuk om Sigthórsson weer eens met de lach op zijn gezicht te zien.

Tot slot was er natuurlijk Milik, die na zijn doelpunt in de eerste groepswedstrijd mikpunt werd van kritiek door een enorme misser tegen Duitsland. Veel maakte het niet uit, want Milik gaf de assist tegen Oekraïne (0-1) en daardoor plaatste Polen zich als tweede in de poule. Een onverwacht gunstige positie, aangezien alle toplanden in de rechterkant van het schema zitten en Polen met de mindere goden aan de linkerkant.

Stoppen met rekenen
Dat de groepsfase erop zit, zullen veel kijkers beschouwen als iets positiefs. Begon het EK in speelronde 1 nog veelbelovend met leuke wedstrijden, in speelronde 2 en 3 werd het rekenen geblazen, wat de manier van spelen niet ten goede kwam. Zelfs de beste vier nummers drie konden door en dus was het meer dan ervoor tegenhouden en spelen voor een punt. Speelronde drie had helemaal op papier afgedaan kunnen worden.

In de achtste finales begint iedereen weer op nul en we kunnen nu al stellen dat er een verrassende finalist gaat volgen. Aan de linkerkant van het schema strijden Zwitserland, Polen, Wales, Noord-Ierland, Kroatië, Portugal, Hongarije en België om één plek in de eindstrijd. Frankrijk, Ierland, Duitsland, Slowakije, Italië, Spanje, IJsland en Engeland gaan elkaar aan de overkant elimineren.

Al vroeg in het toernooi volgen krakers met Italië - Spanje als hoogtepunt. De winnaar van dat duel zou in de kwartfinale zomaar eens Duitsland kunnen treffen en de winnaar van dat treffen zou zomaar weer eens in actie kunnen komen tegen Frankrijk of Engeland. Ajacieden Milik, Vertonghen, Alderweireld en Vermaelen lachen in hun vuistje. Omdat de mindere goden verrasten in de poulefase ligt de weg naar de finale voor hen opeens open.

Bram van der Ploeg (Twitter: @BvdPloegg | e-mail: B.vanderploeg@ajaxshowtime.com)